Jak wygląda życie po toksycznym związku? Jak pozbierać się po toksycznym związku?
Bycie w toksycznym związku to niewątpliwie doświadczenie trudne, smutne i traumatyczne. Odciska piętno na naszym życiu i na naszej tożsamości. To związek, w którym jak od narkotyku, jesteśmy uzależnieni od osoby, która wykorzystuje to, stosując wobec nas różne formy przemocy, czy to fizycznej, czy psychicznej, manipulacji i kontroli.
Czy zakończenie toksycznego związku oznacza uwolnienie się od niego? Niestety, nie zawsze. Wyjście z tego typu relacji jest nie lada wyzwaniem. Kiedy już nam się to uda, musimy liczyć się jednak z tym, że przed nami jeszcze długa droga do normalności.
Dlatego właśnie w dzisiejszym wpisie powiemy sobie o tym, jak odzyskać siebie po toksycznym związku. Poza konkretnymi poradami, wyjaśnię, na czym polegają trudności, które napotykamy, zaczynając nowe życie po toksycznym związku, i jak sobie z nimi radzić.
Ponieważ jednym z typów osobowości kreujących toksyczne relacje jest narcyz, zachęcam cię do przeczytania wpisu, w którym opisuję profil mężczyzny-narcyza. Jeśli chcesz się przekonać, czy masz z nim do czynienia, możesz zrobić poniższy bezpłatny test. Odpowiedzi na pytania o twoją relację z tą osobą pozwolą ustalić, czy jest ona narcystyczna i jak bardzo nasilona jest u niej ta osobowość.
Dowiedz się, czy on jest narcyzem
Życie po toksycznym związku
Toksyczny związek to relacja, w której jedno z partnerów stosuje opresyjne traktowanie względem drugiego. Może ono polegać na przemocy fizycznej lub psychicznej, na różnych mechanizmach manipulacyjnych, ciągłych awanturach i kontroli czy przesadnej zazdrości, wzbudzaniu poczucia winy i szantażowaniu czy nieodpowiedzialnych i ryzykownych zachowaniach.
Prócz tego, toksyczna relacja generuje uzależnienie – dlatego tak trudno z niej wyjść. Ofiara może być uzależniona finansowo czy z powodu więzów rodzinnych, ale przede wszystkim jest uzależniona emocjonalnie, co uniemożliwia jej odejście nawet, gdy w innych życiowych sytuacjach na ogół radzi sobie dobrze (np. w życiu zawodowym).
Toksyczny związek dramatycznie obniża poczucie własnej wartości, własnej tożsamości i bezpieczeństwa. Osoba pozostająca przez dłuższy czas w takim związku jest przekonana, że nie poradzi sobie sama, że nade wszystko boi się samotności, że nigdy nie spotka jej nic lepszego w życiu, że bez partnera/partnerki jest nikim i ogólnie życie poza tym związkiem oznacza dla niej, paradoksalnie, lęk i niepewność. Paradoksalnie, bo tak naprawdę lęk i niepewność biorą się z samej toksycznej relacji.
Przyjrzyjmy się teraz, co sprawia największą trudność osobie, która wychodzi z toksycznego związku i musi się na nowo odnaleźć. Na jakie pułapki własnych myśli i przekonań musi uważać i jakie kroki powinna podjąć, by móc te pułapki skutecznie ominąć?
Depresja po toksycznym związku
Największym zagrożeniem dla osoby, która ma za sobą toksyczny związek, jest gwałtowne pogorszenie jej kondycji psychicznej. Wyjście z takiej relacji jest bowiem dla człowieka takim szokiem, jak nagły odwyk dla osoby uzależnionej od narkotyków.
Ofiara potrafi, będąc w związku, względnie dobrze sobie radzić, wypracować sobie pewne mechanizmy postępowania, nauczyć się tuszować swoje cierpienie i prowadzić podwójne życie. Po zakończeniu związku cały dotychczasowy ból nagle zostaje ze wszystkiego ogołocony i osoba doświadcza go w pełni, w ogromnym natężeniu.
Wracają negatywne wspomnienia i żal do siebie. Ponadto pamiętajmy, że mamy do czynienia z osobą o bardzo osłabionym poczuciu własnej wartości. Te wszystkie czynniki powodują, że jest ona bardzo narażona na popadnięcie w depresję nawet po sukcesie wyjścia z toksycznego związku. Dlatego powinna być otoczona opieką bliskich, a najlepiej też specjalistów, którzy pomogą jej przepracować bezpiecznie traumę.
Jak wybaczyć sobie po toksycznym związku
Osoba będąca w toksycznym związku jest ofiarą manipulacji i ciągłego podkopywania jej poczucia własnej wartości. To powoduje, że bierze na siebie całą odpowiedzialność za jakość związku. Jeśli coś w nim nie wychodzi, obwinia siebie, a nie partnera czy partnerkę, choć jednocześnie czuje się krzywdzona.
Po wyjściu z toksycznego związku nadal trudno sobie wybaczyć to, co się wydarzyło, a to dlatego, że nie udało nam się uzyskać jeszcze odpowiedniego dystansu i zobojętnienia. Nadal jesteśmy zależni emocjonalnie.
Poza tym, w toksycznym związku zwykle osoba będąca ofiarą opresji bardzo dużo w ten związek inwestuje. A im więcej w niego inwestuje, tym bardziej zależy jej na tym, żeby go utrzymać, bo nie wyobraża sobie, że cały ten trud pójdzie na marne. Bez przerwy zatem poddaje siebie krytyce i stara się coś poprawić, co oczywiście nie przynosi rezultatu, bo jest poza jej kontrolą.
Po takim „treningu” psychicznym trzeba włożyć wiele pracy w to, by w końcu sobie wybaczyć i przestać się obwiniać. Wymaga to wzmocnienia swojego poczucia własnej wartości i skupienia się na sobie i swojej przyszłości, a także pełnego uświadomienia sobie, w czym brało się udział.
Hoovering i ryzyko, jakie niesie
Hoovering to zjawisko polegające na ponownym wciągnięciu w toksyczną relację swojej ofiary. „Oprawca” może nawet sam zakończyć związek, a następnie usiłować wrócić, stosując właśnie tę strategię. Jak się ona objawia?
Hoovering może mieć różne oblicza. Zwykle zaczyna się od względnie łagodnych „podchodów”. Ofiara ma zostać ponownie zwabiona do toksycznego związku, więc przedstawia się jej zalety takiego rozwiązania, mówiąc, że teraz będzie inaczej, zaszły poważne zmiany, wyznając miłość i błagając o wybaczenie, robiąc różne gesty mające na celu przekonanie do powrotu.
Przeczytaj też: Rozstanie z narcyzem
Odmowa i pozostanie w swoim postanowieniu jest już na tym etapie bardzo trudne. Jeśli jednak postawimy opór, możemy spodziewać się drugiej, mniej „przyjemnej” fali hooveringu. Były lub była zacznie nam grozić, szantażować nas, obrażać czy zastraszać. Z jednej strony jest to przerażające, z drugiej – pozwala nam upewnić się, że dobrze zrobiliśmy, odchodząc.
Najważniejsze, to być przygotowanym na hoovering i nie dać się ponownie wciągnąć. Chyba jedynym skutecznym sposobem na to jest bardzo konsekwentne odcięcie się od toksycznego partnera lub toksycznej partnerki, a więc uniemożliwienie dostania się do nas i manipulowania nami.
Więcej o hooveringu i sposobach na radzenie sobie z nim oraz inne wskazówki ułatwiające wyjście z toksycznej relacji znajdziesz w e-booku „Sposób Na Narcyza” – książce, która wnikliwie omawia problem relacji z toksycznym, manipulującym i uzależniającym narcyzem. Kliknij poniżej i dowiedz się więcej.
Strategia, która pozwala bronić się przed narcyzem, zdobyć go, odzyskać lub uwolnić się od niego
Nowy związek po toksycznym związku
Każdej osobie, która wychodzi z toksycznego związku, życzę, żeby zaznała szczęścia w innym, zdrowym związku. Takim, w którym będzie się czuła wartościowa, szanowana i kochana. Zanim jednak do tego dojdzie, należy zwrócić uwagę na dwie rzeczy.
Po pierwsze, niektóre osoby po zakończeniu toksycznej relacji usiłują jak najszybciej wejść w kolejny związek. Nie dają sobie tym samym czasu nie tylko na przepracowanie niedawnych, trudnych doświadczeń, ale przede wszystkim na poprawę swojego poczucia własnej wartości i uniezależnienie się. Ryzykują zatem niepowodzeniem.
Po drugie, są też i takie osoby, które po doświadczeniu toksycznego związku totalnie zamykają się na relacje z innymi ludźmi. Nie pozwalają się nikomu do siebie zbliżyć, nie chcą nikomu zaufać i coraz bardziej pogrążają się w swoim poczuciu niekompletności. W ten sposób nie dają sobie nawet szansy na zaznanie innego życia niż to, które pozostało w ich wspomnieniach.
Nowy związek po toksycznej relacji jest dużym wyzwaniem, ale nie należy zakładać, że się nie powiedzie. Aby zwiększyć prawdopodobieństwo sukcesu, należy najpierw dobrze się poczuć z samym sobą i zobojętnieć na poprzedni związek. Nauczmy się akceptować też niepowodzenia miłosne, które nie świadczą o naszej wartości, i wsłuchiwać się we własne emocje.
Jak odzyskać siebie po toksycznym związku
Zobaczmy teraz, jak żyć po toksycznym związku, by stanąć na nogi, odzyskać swoją tożsamość i poczucie własnej wartości. Przygotowałem 4 najważniejsze porady, które stanowią fundament budowania nowej rzeczywistości po wyjściu z toksycznej relacji.
Więcej sugestii, które pozwolą ci zebrać siły po rozstaniu, ale także przed nim, kiedy mimo pozostawania w toksycznej relacji chcesz zacząć pracować nad swoją niezależnością emocjonalną, znajdziesz w e-booku „Sposób Na Narcyza”, w którym poza teorią znalazło się wiele bardzo konkretnych i praktycznych porad dostosowanych do różnych sytuacji życiowych.
Postaw na rozwój osobisty
Rozwój osobisty pozornie brzmi jak banał, ale jest kluczowym etapem odzyskania siebie i swojej tożsamości po toksycznym związku. Bez niego nie uda ci się wzmocnić twojego poczucia własnej wartości i samoświadomości.
Poznaj swoje możliwości, swoje umiejętności, zalety i wady. Pracuj nad tym, na czym ci zależy, a co wymaga jeszcze poprawy. Postaw sobie cele życiowe i zaplanuj, jak chcesz je osiągnąć. Zainspiruj się lekturą lub od razu przejdź do „części praktycznej”, zapisując się np. na ciekawy kurs.
Zastanów się również nad granicami swojej strefy komfortu i nad tym, co znajduje się poza nimi, a co chciałbyś/chciałabyś w nie włączyć. Każdego dnia poszerzaj swoją strefę komfortu, małymi krokami zyskując coraz większą pewność siebie w rejonach, które niegdyś były ci obce i budziły twój niepokój.
Skoncentruj się na sobie
Uzależnienie emocjonalne w związku polega na tym, że skupiamy się całkowicie na osobie partnera bądź partnerki, stawiając jego/jej potrzeby ponad swoimi. Definitywne zakończenie toksycznego związku oznacza zerwanie z tym schematem.
Skup się na sobie, swoich emocjach, potrzebach, oczekiwaniach i dążeniach. Jesteś całością, a nie tylko częścią jakiegoś układu. Inni też muszą się z tobą zestroić, dostosować nieraz do ciebie, twojego charakteru i twoich planów. Nie ma w tym nic złego.
Pomyśl, że koncentrując się na sobie, nie popadasz w skrajny egoizm. To coś, co ma na calu uchronić cię przed niezdrowym zapatrzeniem w drugiego człowieka. Nawet jeśli nie będzie on toksyczny, nie będzie czuł się z tobą dobrze, tak samo jak ty, nie chciałbyś/chciałabyś, żeby ktoś inny się dla ciebie bezgranicznie poświęcał.
Zadbaj o otoczenie
Aby skutecznie rozpocząć nowe życie po toksycznym związku, jak już powiedzieliśmy, nie musimy, a nawet nie powinniśmy, od razu rzucać się w wir nowych, intensywnych relacji. Niemniej jednak stworzenie sobie komfortowego otoczenia jest niesamowicie ważne w całym tym procesie.
Skup wokół siebie zaufane osoby z rodziny i grona przyjaciół. Spędzaj z nimi dużo czasu, rozmawiaj – nie zamykaj się w czterech ścianach, ale nie oddawaj też przesadnemu szaleństwu. Trenuj budowanie dobrych, zdrowych i zrównoważonych więzi, w których znajdziesz oparcie i zrozumienie.
Twoje otoczenie to również twój dom, praca i czas wolny. Zaprowadź porządek w tych sferach, dostosuj je do swoich potrzeb i wprowadź w nich zmiany konieczne, by całe twoje otoczenie mogło pozostawać w harmonii z twoją osobowością.
Terapia po toksycznym związku
Wciąż nie możemy zapominać, że zakończenie toksycznego związku to wydarzenie, po którym znacznie dłużej dochodzi się do siebie niż po rozpadzie każdej innej relacji. Porady, które dotychczas opisałem, przedstawiają dość optymistyczny obraz życia po toksycznym związku, ale prawda jest taka, że w wielu przypadkach powrót do pełnej normalności i odcięcie się od przeszłości oznacza lata pracy.
Terapia po toksycznym związku w większości jest nie do uniknięcia i na pewno należy do najbardziej zalecanych rozwiązań. Nadal zbyt liczna grupa ofiar toksycznego związku nie decyduje się na skorzystanie z pomocy specjalisty. A decyzja ta mogłaby pozwolić im zacząć nowe życie znacznie szybciej i skuteczniej…
Dlatego, jeśli masz za sobą burzliwy toksyczny związek, zachęcam cię do skorzystania z konsultacji z terapeutą. Nie ma w tym nic wstydliwego i świadczy to nie o twojej słabości, ale o sile – masz bowiem odwagę zmierzyć się z własnym bólem, rozczarowaniem i lękiem.
Potrzebujesz wsparcia specjalisty? Poznaj najlepszy serwis konsultacji psychologicznych online!
