Czemu może służyć wzbudzanie poczucia winy u partnera? Jak się objawia i jak na nie reagować, żeby nie dać się wciągnąć w grę? O tym w dzisiejszym wpisie.
Wzbudzanie poczucia winy jest nieładnym zagraniem, ale pewnie niemal każdemu się zdarzyło je zastosować. Czasami emocje biorą górę i pod ich wpływem usiłujemy kogoś zaszantażować czy sprawić, by poczuł się źle.
Niemniej jednak są osoby, które stosują taką technikę nagminnie i celowo, sprawiając, że relacja z nimi staje się toksyczna i szkodliwa. Jeśli więc czujesz, że jesteś ofiarą takiego traktowania przez partnera lub partnerkę, czytaj dalej.
Za chwilę powiemy sobie, kto i dlaczego wzbudza poczucie winy, jak to robi oraz jak się bronić w takiej sytuacji, by ochronić siebie.
Zanim zaczniemy, spróbuj zrobić test na osobowość narcystyczną partnera. Pomoże ci od sprawić, czy mężczyzna (lub kobieta!), z którym masz do czynienia to narcyz i jak bardzo nasilone są w nim charakterystyczne cechy, w tym skłonność do manipulacji.
Test na narcyzm
Dowiedz się, czy mężczyzna lub kobieta cierpi na patologiczny narcyzm lub przejawia narcystyczne cechy osobowości
Wzbudzanie poczucia winy u partnera: skąd się bierze?
To oczywiste, że wzbudzanie poczucia winy u partnera lub partnerki ma na celu spowodować u niego/niej poważny dyskomfort. To zrzucanie odpowiedzialności za sytuację, nawet gdy szukanie winnego właściwie nie ma sensu.
Pomyśl, jak opisać stan emocjonalny człowieka, który czuje się winny? Przede wszystkim jest niepewny, ma wrażenie, że popełnia same błędy, że się do niczego nie nadaje, że krzywdzi innych. Jego samoocena bardzo na tym cierpi.
Jednocześnie czuje lęk, ponieważ obawia się konsekwencji. Skoro jest wina, to zapewne musi być też jakaś kara. Jeśli ma wrażenie, że jest fałszywie oskarżany, dodatkowo rodzi się w nim bunt, ale powiązany z bezsilnością.
Naturalnie taka osoba czuje też, że jest pod całkowitą kontrolą oskarżyciela. To on będzie ją osądzał, to on ewentualnie okaże jej łaskę i to on będzie się mu przyglądał następnym razem, by przyłapać go na kolejnym potknięciu.
Efekt? Osoba, w której raz wzbudzono poczucie winy, czuje się winna niemal cały czas. Kiedy tylko istnieje podejrzenie, że zrobiła coś nie tak, czuje się niekomfortowo, próbuje to ukryć lub od razu błaga o wybaczenie. Jest całkowicie zależna.
Przyjrzyjmy się teraz temu, kto próbuje wywołać poczucie winy. Przede wszystkim może to być osoba, która sama w dzieciństwie doświadczyła podobnego traktowania ze strony rodziców.
Niemniej jednak, nie usprawiedliwiając zbytnio, to ktoś, kto ma skłonność do manipulacji, szantażu emocjonalnego oraz potrzebę kontroli i władzy. Taką osobą może być np. narcyz, ale też osoby o innych zaburzeniach.
Co niekiedy trudno przyznać, taką cechę mogą mieć również osoby chore, które nauczyły się w ten sposób przyciągać uwagę i odzyskiwać kontrolę, odebraną przez gorszą kondycję fizyczną.
Wzbudzanie poczucia winy: przykłady
Zobaczmy teraz kilka przykładów wzbudzania poczucia winy u partnera lub partnerki. W ten sposób zdołasz ocenić, czy jesteś poddawany/a podobnym praktykom. Rozpoznanie problemu to zawsze pierwszy krok to jego rozwiązania!
Po pierwsze poczucie winy może być wywoływane z powodu każdego potknięcia. Nie ma znaczenia, czy problem jest duży, czy zupełnie błahy. Nie ma znaczenia, czy ktokolwiek miał na niego wpływ lub mógł mu zapobiec. Ważne, żeby znaleźć winnego.
Może się okazać, że stoicie w korku i za chwilę się gdzieś spóźnicie. Normalna sytuacja, trudno w niej kogokolwiek obwiniać. Ale partnerka może np. usłyszeć, że to przez to, że zbierała się 5 minut dłużej do wyjścia, teraz się spóźnią. Wina okazuje się ogromna, a konsekwencje – bardzo poważne.
Inny przykład. Faktycznie ty zawiniłeś/aś, przyznałeś/aś się do tego, ale partner/ka nie odpuszcza. Nie obchodzą go/ją przeprosiny. Będzie ci wypominać tak długo, jak się się da, wyolbrzymiając problem do granic.
Można też grać na własnej krzywdzie. Kobieta okazuje chłód partnerowi, nie mówiąc mu wprost, o co chodzi. Potem obarcza go winą za swoje złe samopoczucie, oskarża o brak czułości i niedelikatność albo o cokolwiek innego, co przyjdzie do głowy.
Są osoby, które wręcz mają zwyczaj „wzywania na dywanik„, traktowania partnera/ki bardzo protekcjonalnie, z góry. To osoby, które uzurpują sobie prawo do wyciągania konsekwencji. Wzywają do siebie i besztają jak niegrzecznego ucznia.
Jak już zostało wspomniane, gra na emocjach często opiera się na problemie choroby. Taka osoba ma wrażenie, że powinna się zawsze znajdować pod parasolem ochronnym, nieważne, że spod tego parasola potrafi dotkliwie zaatakować. Kto się będzie próbował bronić, usłyszy, że jest bez serca.
Jeśli widzisz, że takie sytuacje powtarzają się tak często, że zaczynasz się ich spodziewać i desperacko ukrywasz swoje potknięcia, to znak, że w relacji jest poważny problem.
Wzbudzanie poczucia winy w związku: jak reagować?
Zawsze staraj się sobie przemyśleć, czy w danej sytuacji rzeczywiście czujesz się winny/a i czy słusznie cię ktoś oskarża. Czy to, co się stało, było zależne wyłącznie od ciebie? Czy ten ktoś próbuje się tylko na tobie wyżyć?
Po drugie, pilnuj zachowania proporcji reakcji w stosunku do powagi sytuacji. Nie pozwól, żeby ktoś ci robił dziką awanturę za głupstwo. Stawiaj granice i nie zgadzaj się na stosowanie psychicznej przemocy i zastraszania.
Po trzecie, nigdy nie przepraszaj, kiedy wiesz, że nie zrobiłeś/aś nic złego. Jeśli automatycznie będziesz stawiać się z pozycji winnego/ej, przeciwnik to wykorzysta.
Więcej wskazówek, co robić, kiedy ktoś cię poddaje narcystycznej manipulacji, znajdziesz w tym wpisie.
Poza tym zachęcam cię gorąco do sięgnięcia do bardzo cennego źródła, które może pomóc ci wyleczyć się z poczucia winy, odzyskać kontrolę i nauczyć się stawiać granice tak, żeby nikt już nie był w stanie grać ci na uczuciach.
To źródło to e-book „Sposób Na Narcyza” oraz „Sposób Na Narcyzkę„, który stanowi kompendium wiedzy na temat osobowości narcystycznej, manipulacji i sposobów radzenia sobie z nimi. Kliknij poniżej, żeby zacząć stosować praktyczne porady w nim zawarte:
Metoda pozwalająca bronić się przed narcystyczną osobą, odpowiedzieć na jej manipulacje, zdobyć ją lub skłonić do powrotu
