Jak być asertywnym w każdej sytuacji? I co to właściwie znaczy być asertywnym? Jeśli zadajesz sobie jedno z tych pytań, jesteś we właściwym miejscu!
Asertywność to zagadnienie silnie związane z samooceną, ale także ze skuteczną komunikacją. To jedna z umiejętności, którą osobiście uważam za fundamentalną, jeśli zależy nam na odnoszeniu sukcesów w życiu.
Choć z jednej strony ważne jest, aby starać się być dobrym i profesjonalnym pracownikiem podczas wykonywania swoich obowiązków zawodowych, to jednocześnie niezbędne będzie posiadanie umiejętności jasnego i zdecydowanego wyrażania swoich opinii.
Każdy z nas żyje w środowisku społecznym. Z tego powodu umiejętność komunikowania się z innymi oraz nie przyjmowanie przy tym ani pasywnej, ani agresywnej postawy, a także zdolność dostosowywania się do potrzeb danej osoby są warunkami koniecznymi, aby inni rozpoznali twoją wartość.
Dotyczy to wszystkich obszarów twojego życia: zarówno pracy, relacji miłosnych, towarzyskich czy bliskich przyjaźni!
W tym artykule wyjaśnię ci dokładnie, co to jest asertywność, a następnie podam kilka przydatnych wskazówek, jak być asertywnym we wszystkich dziedzinach życia. Zaczynamy!
Jak bardzo jesteś pewny siebie?
Czy jestem asertywny?
Asertywność to umiejętność silnie związana ze sferą społeczną, dlatego jest przedmiotem nauczania podczas szkoleń związanych z komunikacją werbalną.
Bycie asertywnym oznacza zdolność dochodzenia swoich praw lub praw osoby, na której ci zależy, przy jednoczesnym unikaniu agresywnych, ale też pasywnych zachowań. Osoba asertywna powinna bowiem zachowywać się spokojnie i pozytywnie. Asertywność związana jest z pewnością siebie i nie polega na atakowaniu innych.
Wyjaśnię ci to na przykładzie, z którego jednocześnie dowiesz się, jak być asertywnym w pracy, a co za tym idzie, jak być asertywnym wobec szefa.
Powiedzmy, że chcesz poprosić szefa o podwyżkę lub awans. Czujesz, że zasługujesz na to, ponieważ ciężko pracowałeś przez ostatnie kilka miesięcy.
Zobaczmy, jak zachowałaby się i wyglądała osoba pasywna. Taki pracownik poszedłby do swojego szefa z lekko opuszczonymi ramionami, a następnie słabym i drżącym głosem oraz bez utrzymywania kontaktu wzrokowego, wypowiedziałby cicho swoją prośbę. Czy myślisz, że w ten sposób byłby w stanie go do czegokolwiek przekonać?
Teraz przyjrzyjmy się innemu przypadkowi, mianowicie osobie agresywnej. Pracownik przychodzi do biura szefa, trzaska drzwiami i wrzeszczy na niego. Domaga się awansu i argumentuje to tym, że pracował więcej niż powinien. Czy myślisz, że ta osoba byłaby w stanie przekonać szefa? Jak twoim zdaniem przełożony czułby się po takim „wystąpieniu”?
Zarówno pasywne, jak i agresywne zachowanie wywodzi się z lęku i strachu przed brakiem możliwości osiągnięcia tego, czego chcesz lub przed utratą tego, co masz. Za tego typu zachowaniami kryje się główne źródło problemu, czyli brak pewności siebie i wiary w swoje możliwości.
Sprawdzimy teraz, jak z rozmową z szefem poradziłby sobie pracownik cechujący się asertywnością. Osoba asertywna mówi wyraźnie i zdecydowanie, ale nie podnosi głosu i nie krzyczy. Utrzymuje kontakt wzrokowy z rozmówcą, nie musi go atakować, ponieważ zna swoją wartość i głęboko wierzy w wyznawane zasady. Ponadto potrafi kontrolować samego siebie oraz wie, kiedy przesadza. W takiej sytuacji opanowuje się i uspokaja.
Werbalne cechy asertywnej komunikacji to:
- Zdecydowany, zrelaksowany i szczery głos
- Odpowiedni ton do każdej sytuacji
- Konstruktywne zachowanie
Niewerbalne cechy asertywnej komunikacji to:
- Uważne słuchanie
- Kontakt wzrokowy
- Otwarta postawa ciała
Nauka asertywnego komunikowania przyniesie ogromne korzyści dla twojego życia. Tak naprawdę, bardzo często każdy z nas ukrywa głęboko w sobie własne potrzeby i nie komunikuje ich na zewnątrz. Na dłuższą metę prowadzi to do poczucia niezadowolenia i rosnącej frustracji, które prędzej czy później znajdą w czymś upust.
Bycie asertywnym pozwala łatwiej uzyskać w życiu to, czego się pragnie i na co się zasługuje. Asertywność pozwala jednocześnie zbudować oparte na wzajemnym szacunku relacje z innymi ludźmi, którzy będą doceniać twoją wartość i dawać ci to, na co zasługujesz.
Jak być asertywnym: ćwiczenia asertywności
Mam nadzieję, że dostatecznie dobrze wytłumaczyłam ci, co to znaczy być asertywnym i dlaczego nabycie tej umiejętności w życiu jest tak ważne. Teraz nadszedł czas, aby odkryć pewne techniki, które nauczą cię, jak być asertywnym w każdej sytuacji.
Oczywiście trudno ci będzie stać się asertywnym z dnia na dzień. Jest to raczej proces, któremu będziesz musiał stawić czoła i który stopniowo doprowadzi cię do celu. Przy odrobinie cierpliwości i determinacji z pewnością odniesiesz sukces. Asertywność jest bowiem cechą, którą można nabyć, a nie wrodzonym darem nielicznych szczęśliwców.
1. Rozpoznaj swoje potrzeby
Pierwszym krokiem, jaki należy podjąć, aby ćwiczyć asertywność, jest wsłuchanie się w swoje potrzeby. W rzeczywistości wiele osób nie zna swoich potrzeb i dlatego nawet nie jest w stanie ich zaspokoić.
Wszystko to prowadzi je do frustracji i niezadowolenia, a najgorsze jest to, że nawet nie wiedzą, dlaczego tak się dzieje. Jeśli chcesz wiedzieć, jak być asertywnym w życiu, zachęcam cię do przeprowadzenia analizy własnej osoby i zadania sobie następujących pytań:
- Czego chcę od swojego życia?
- Dlaczego nie jestem zadowolony z życia?
- Jaka jest główna przyczyna mojej frustracji?
- Czego brakuje mi najbardziej?
- Jak mogę poprawić swoją sytuację?
Jasność umysłu jest niezbędna, aby skierować swoje życie na odpowiednie tory i nauczyć się odpowiednich postaw, pozwalających na osiągnięcie określonych celów.
2. Bądź bardziej pewny siebie
Nie mniej ważne dla bycia asertywnym jest rozwijanie swojej samooceny i pewności siebie. Wspominałam już, że za pasywnymi bądź agresywnymi zachowaniami kryje się brak wiary we własne możliwości.
O ile prośba, z którą się zgłaszasz, jest rozsądna i nie szkodzi twojemu rozmówcy, aby wynegocjować jej spełnienie, będziesz musiał pokazywać swoją pewność siebie i chęć do uzyskania tego, na czym ci zależy.
W kategorii „Rozwój osobisty” na naszym blogu znajdziesz mnóstwo artykułów, które mogą ci pomóc w zwiększaniu pewności siebie. Oto niektóre z nich:
- Jak podnieść samoocenę
- Ćwiczenia zwiększające samoocenę
- Jak pokonać nieśmiałość i niepewność
- Jak być pewną siebie kobietą
3. Weź pod uwagę punkt widzenia rozmówcy
Trzecia technika, o której chcę ci opowiedzieć, stanowi filar każdej skutecznej strategii komunikacyjnej. Ma swoje zastosowanie w negocjacjach, marketingu, sprzedaży, ale także w przyjaźni, w miłości i w każdej relacji międzyludzkiej. Mam tu na myśli konieczność okazywania większej empatii wobec przekonań i potrzeb rozmówcy.
Koncepcję tę po raz pierwszy wypromował prawie 100 lat temu Dale Carnegie w swoim słynnym poradniku pt. „Jak zdobyć przyjaciół i zjednać sobie ludzi”. Jego książka od tego czasu stała się punktem odniesienia dla każdego innego tekstu czy teorii na temat asertywności i skutecznej komunikacji.
Każdy głupi potrafi krytykować, potępiać i narzekać, ale potrzeba charakteru i samokontroli, by być wyrozumiałym i przebaczać.
Zasadniczo, aby odnieść sukces w relacjach międzyludzkich i mieć wyraźnie pozytywny wpływ na otaczających cię ludzi, musisz nauczyć się słuchać i rozpoznawać potrzeby innych.
Pojęcie asertywności jest ściśle związane z przywództwem. A pozytywne przywództwo polega właśnie na umiejętności poszukiwania, proponowania, potwierdzania i dążenia do rozwiązań, które są ważne nie tylko dla nas, ale także dla innych.
Następnym razem, gdy będziesz przeprowadzał ważną rozmowę, spróbuj postawić się w sytuacji swojego rozmówcy i zaproponuj rozwiązanie korzystne nie tylko dla ciebie, ale i dla niego! Alternatywnie, w momencie składania jakiejś oferty, spróbuj określić, co możesz dać w zamian. W ten sposób twoja propozycja wyda się znacznie bardziej rozsądna.
Zawsze staraj się oferować coś wartościowego innym. Zobaczysz, że w większości przypadków zostaniesz nagrodzony, uzyskasz korzyści oraz stworzysz bardziej prawdziwe i trwałe relacje.
4. Bądź elastyczny i daj innym wybór
Gdy składasz propozycje innym lub odwrotnie, kiedy inni składają propozycje tobie, nie zawsze wszystko idzie gładko. Zawsze jednak pamiętaj o tym, co chcesz osiągnąć, i potraktuj to jako priorytet.
Zdarzą się przypadki, w których twój rozmówca nie będzie otwarty na dialog z tobą. W tej sytuacji spróbuj wykazać się elastycznością, oferując rozmówcy różne opcje i możliwości wyboru. Postaraj się dać mu szansę na poszerzenie horyzontów, proponując nowe sytuacje, zgodne z waszymi wspólnymi zainteresowaniami.
5. Zachowaj spokój
Zastanawiasz się, jak być asertywnym rodzicem lub jak być asertywnym w związku? Przede wszystkim, bardzo ważne jest zachowanie spokoju. Dzięki temu nie doprowadzisz do agresywnych zachowań i unikniesz niepotrzebnych konfliktów. W twoim życiu na pewno pojawią się sytuacje, w których opanowanie się będzie dla ciebie łatwe, oraz te, w których będziesz musiał trzymać nerwy na wodzy.
Pomyśl o tych wszystkich chwilach, kiedy z jakiegoś powodu poczułeś się skrzywdzony przez kogoś innego. Wiedz jednak, że złość nie pomoże ci rozwiązać problemu. Tak naprawdę tylko go pogorszy.
Dlatego powinieneś nauczyć się rozpoznawać, kiedy tracisz panowanie nad sobą. Zwróć uwagę kiedy zaczynasz mówić zbyt głośno lub kiedy twój ton staje się niepoprawny. W takich sytuacjach spróbuj odzyskać nad sobą panowanie i, gdy to konieczne, przeproś za swoje niewłaściwe zachowanie.
6. Naucz się być wytrwałym
Praca nad wytrwałością to jedno z podstawowych ćwiczeń, pozwalających stać się asertywnym w życiu. Dlatego jeśli ktoś cię ignoruje, staraj się powtarzać swoją prośbę tak często, aż uzyskasz satysfakcjonujący cię rezultat.
Za każdym razem używaj nieco innych słów, np. wzbogacaj wypowiedź o więcej szczegółów. W takim przypadku obowiązuje zasada: im bardziej szczegółowa prośba czy propozycja, tym większe prawdopodobieństwo, że zostanie zaakceptowana.
Nie bój się, że zabrzmisz głupio lub wydasz się zbyt nachalny jeśli powtórzysz prośbę kilka razy – czasami jest to po prostu konieczne! Niezależnie od tego, czy będzie to sytuacja związana z pracą, związkiem, relacjami przyjacielskimi czy rodzinnymi, to poprzez twoją determinację i wytrwałość inni ludzie nauczą się bardziej cię szanować i będą brać pod uwagę twoje prośby.
Bardzo często ludzie mają tendencję do ignorowania czyichś próśb z lenistwa, strachu przed zmianą bądź po prostu zapominają o danej obietnicy. Dlatego grzeczne przypomnienie rozmówcy naszych postulatów lub próśb może zdziałać cuda.
Jak być asertywnym w życiu: polecany kurs
W tym artykule poznałeś techniki i ćwiczenia, które mogą sprawić, że staniesz się bardziej asertywny w każdej sytuacji. Chciałabym jeszcze polecić ci dodatkowe źródła wiedzy, które wesprą cię w walce o bycie asertywnym.
Przede wszystkim, zachęcam cię do wzięcia udziału w kursie „Trening asertywności”, prowadzonym przez coacha i trenera rozwoju intelektualnego – Michała Pasterskiego. Kurs pomoże ci opanować sztukę odmawiania tak, by nie stawiać siebie oraz innych w niezręcznej lub nieprzyjemnej sytuacji. Ponadto, autor zapozna cię ze skutecznymi sposobami na asertywność i nauczy odpowiednich reakcji.
Z kursu „Trening asertywności” dowiesz się, jak wyznaczyć granicę między byciem asertywnym a agresywnym i jakie konsekwencje niosą ze sobą te dwa typy zachowań. Zdrowa asertywność ulepszy komunikację i umocni twoje relacje z innymi ludźmi. Dodatkowo poprawi twoją umiejętność podejmowania słusznych decyzji.
Jeśli zależy ci na poprawie swojej asertywności, nauce wyznaczania granic i odzyskaniu siebie, koniecznie zapoznaj się z tym kursem. Przyniesie ci on mnóstwo korzyści, które wpłyną pozytywnie na jakość twojego życia!
Na naszym blogu Rozwój Do Potęgi znajdziesz także inne propozycje kursów. Kliknij tutaj i sprawdź ranking 10 najlepszych kursów pewności siebie online. Jak już wspomniałam, asertywność jest silnie związana z poczuciem własnej wartości. Dlatego, chcąc ćwiczyć asertywne zachowania, warto popracować również nad zwiększeniem swojej samooceny. Dzięki przedstawionym kursom dowiesz się więcej na temat samoakceptacji, kontrolowania myśli, budowania zdrowych relacji czy panowania nad nawykiem samokrytyki.
Dużą wiedzę na temat asertywności możesz wynieść również z książek, poświęconych tej tematyce. W tym artykule znajdziesz 10 najlepszych książek o asertywności. Dzięki nim poznasz odpowiedzi na wiele nurtujących cię pytań oraz wskazówki dotyczące m.in. wyrażania swoich uczuć, panowania nad negatywnymi emocjami czy niepoddawania się presji otoczenia.
Dziękuję za przeczytanie tego wpisu do końca. Aby stać się bardziej asertywnym, będziesz musiał konsekwentnie pracować nad rozwijaniem tej umiejętności. Jestem jednak pewna, że jeśli zastosujesz techniki, o których ci wspomniałam, nie będziesz miał już więcej problemów z brakiem asertywności!
